Bài viết này Viện Eakmat sẽ giới thiệu tới bà con nông dân những loại trụ để trồng tiêu
Trồng tiêu bằng cây trụ sống
Cây trụ sống được trồng trước hoặc cùng lúc với cây tiêu làm điểm tựa cho cây tiêu cùng sinh trưởng và phát triển với hồ tiêu. Cây trụ vững chắc có thân dài đủ điều kiện để cho dâu, tiêu dễ dàng leo bám. Bộ rễ của cây trụ sống ăn sau vào lồng đất khoảng 20-70cm không tranh chấp chất dinh dưỡng, nước với cây tiêu.
Những yêu cầu cầu có của cây trụ sống
- Cây trụ sống cần phải sinh trưởng nhanh phát triển mạnh mẽ để chúng nhanh chóng vươn lên và đáp ứng được sự sinh trưởng của dây tiêu. Lớp vỏ của dây tiêu phải nhám để cây tiêu bám dễ dàng và leo lên êm ái- Bộ rễ của cây cũng cần được ăn sau vào lòng đất không cạnh tranh các chất dinh dưỡng, nước với cây tiêu
- Những cây trụ sống nên chọn những loại cây ít tán hoặc những loại cây có tán thưa không che hết ánh sáng và thoáng khí. Có thể chiệu được việc cắt tỉa nhiều lần trong năm mà không chết.
- Cây trụ ít sâu bệnh và không có khả năng chứa những kí sinh trùng gây bệnh của cây tiêu
- Chọn những cây họ đậu hoặc những loại cây trồng bằng cành để cho dây tiêu leo và bám dễ dàng
Những trụ tiêu sống đang được sử dụng phổ biến hiện nay
- Tại vùng Đông Nam Bộ người dân thường sử dụng cây keo đậu, cây gòn, cây lồng mức, cây đỗ quyên để làm trụ sống cho cây tiêu sinh trưởng và phát triển. Những cây trụ sống chúng ta có thể trồng tiêu với mật độ 2.5×2.5m hoặc 2.5×3.0m khoảng 1300- 1600 cây/ha.- Tại vùng Duyên Hải Miền Trung cây thường được sử dụng là cây lồng mức, cây keo hoặc cây mít được trồng với khoảng cách 2.5×2.5 m hoặc 2.5×3.0m mật độ là khoảng 1300 - 1600 trụ/ ha. Một số loại cây khác cũng được sử dụng phổ biến như cây muồng, cây keo, cây núc nác cũng được bà con nông dân sử dụng phổ biến để làm trụ tiêu.
- Vùng Tây Nguyên sử dụng phổ biến nhất là cây keo, cây muồng đen, lồng mức để làm trụ sống, khoảng cách trồng à 2.5×2.5m hoặc 3.0×3.0m mật độ trồng khoảng 1100 - 1600 trụ/ ha
Những ưu điểm, nhược điểm của cây trụ sống
- Ưu điểm
- Cây trụ sống không cần nhiều vốn đầu tư, dễ tìm
- Trụ sống tạo bóng râm che mát cho cây tiêu, thích hợp với những cây tiêu non mới trồng
- Rễ tiêu bám vào thân trụ sống có thể hút nước từ thân cây trụ, thích nghi tốt hơn trong mùa hạn so với những loại cây trụ khác.
- Nhược điểm
- Hàng năm bà con phải tốn công cắt tỉa lá, cành để tạo cảm giác thông thoáng cho vườn tiêu
- Cây trụ sống cần phải trồng trước cây tiêu khoảng từ 1-2 năm.
Cây trụ gỗ
Những yêu cầu của cây trụ gỗ- Cần phải chọn những cây trụ gỗ chắc chắn, có chất lượng gỗ cao có khả năng chóng chịu được những mối nguy hại từ mối, mọt tốt. Chiệu đựng được sức ảnh hưởng của môi trường, không bị mục quá sớm...
- Thân cây trụ gỗ phải thẳng đứng và có chiều cao từ 2-5m trở lên có đường kính thân dài từ 10-15cm
Những ưu điểm và hạn chế của việc sử dụng cây trụ gỗ
- Ưu điểm của cây trụ gỗ
- Mật độ trồng tiêu của cây trụ gỗ cao hơn so với cây trụ sống, độ cao của trụ bà con nông dân có thể chọn lựa tùy ý để dễ dàng chăm sóc cho năng xuất cao và đạt hiệu quả cao nhất
- Không phải tốn công tỉa cành, lá hàng năm
- Có thể chủ động thời gian trồng, mật độ của tiêu, không mất thời gian chờ đợi trụ đủ chiều cao giống như cây trụ sống
- Nhược điểm
- Chi phi để mua trụ gỗ lớn so với lợi nhuận mang lại sẽ không còn cao.
Trụ tiêu xây bằng gạch
Rễ cây bám rất tốn vào những nơi có bề mặt nhám như gạch, đá chẳng hạn. Thây vì sử dụng trụ gỗ thời gian không lâu và chi phí cao người ta sử dụng trụ gạch để tăng thời gian sử dụng lâu hơn.
Ưu điểm và hạn chế của việc sử dụng trụ tiêu xây bằng gạch
Ưu điểm:- Hạn chế được việc khai phá rừng lấy gỗ để làm trụ
- Trụ làm bằng gạch có thời gian sử dụng lâu dài, trong thời gian cây đang sinh trưởng chúng ta không phải thây đổi trụ, không làm ảnh hưởng đến năng xuất cũng như giá trị kinh tế của cây tiêu.
- Không làm mất thời gian gián đoạn chăm sóc cây hàng năm
- Sử dụng những nguyên liệu có sẵn tại địa phương để làm trụ như đá, gạch, cát...
- Có thể chủ động thây đổi chiều cao, kích thước của trụ tùy vào mục đích sản xuất cũng như những yêu cầu về ánh sáng của giống tiêu đang trồng mà bà con có thể xây dựng trụ gạch và điều chỉnh nó sao cho thích hợp nhất
- Mỗi trụ gạch có thể trồng từ 8-10 bầu đất giúp tăng khả năng định hình cho vườn cây, tăng xuất xuất
Nhược điểm
- Chi phí đầu tư xây trụ gạch ban đầu cũng khá cao, cao hơn so với chi phí đầu tư trụ sống và trụ gỗ
- Gạch, xi măng là những thứ có khả năng hấp thụ nhiệt cao vì vậy mùa nắng nóng trụ gạch ảnh hưởng trực tiếp đến cây tiêu. Đòi hỏi người trồng cần có kỹ thuật chăm sóc tốt và che chắn cho cây để cây không bị ảnh hưởng, quá trình sinh trưởng và phát triển vẫn tốt.
Hướng dẫn cách xây dựng trụ tiêu bằng gạch
Trụ xây bằng gạch bà con có thể xây chúng theo hình trụ tròn, trụ ống hoặc là hình vuông. Phổ biến hiện nay nhất là hình trụ ống tròn được dùng rộng rãi nhất. Trụ xây bằng gạch cần đạt những tiêu chuẩn sau đây:+ Chiều cao của trụ phải đạt từ 2m trở lên
+ Đường kính đấy trụ từ 1-1,2m
+ Đường kính của ngọn từ 0,6-0,8m
+ Móng của trụ phải đào sâu 0,5m
+ Khoảng cách trồng là 2.0×2.0m hoặc 2.5×2.5m.
+ Thân trụ phải làm rỗng các vách trụ có lỗ cách nhau khoảng 1ocm
Đối với những vườn tiêu sử dụng trụ gỗ hay trụ gạch cần phải có một hệ thống che bóng mát cho tiêu, đặc biệt là giai đoạn tiêu mới được trồng cần phải có môi trường thoáng mát. Một số hộ trồng tiêu thường áp dụng những biện pháp bón thúc cho cây trồng giúp cây sinh trưởng nhanh đạt sản lượng lớn. Việc làm này cũng khiến tiêu nhanh chóng bị suy kiệt và có khả năng mắc phải những bệnh cây trồng nguy hiểm. Cần có một chế độ chăm sóc và bón thúc vừa đủ phù hợp.
